در این مقاله قصد داریم اطلاعات کلی و کاربردی جهت آشنایی و شناخت میلگرد ارائه دهیم. به دلیل تنوع انواع میلگرد و همچنین کارخانه های متعدد تولیدکننده میلگرد لازم است قبل از خرید میلگرد اطلاعات کافی در مورد این کالای پرتقاضا در صنعت فولاد داشته باشد
میلگردها از نظر ظاهر به دو دسته عمده یلگرد آجدار و میلگرد ساده تقسیم می شوند

میلگرد آجداریک میله فولادی هست که بر روی آن برآمدگی های منظمی وجود دارد که به آج معروف هست. میلگرد آج دار باعث افزایش تحمل پذیری فشار بتن و در نتیجه استحکام سازه بتنی می شود.

میلگرد ساده همان میله فولادی هست اما برآمدگی آج بر روی آن نیست. میلگرد ساده در سایر سازه ها سازه های صنعتی کاربرد دارد اما در ساختمان سازی چندان کاربرد ندارد

عموما میلگردها به صورت شاخه های 12 متری تولید می شوند اما برای قطرهای کمتر از 10 به صورت کلاف نیز تولید می شوند. میلگرد کلاف به صورت حلقه شده هست و هر دو نوع ساده و آجدار می باشد در ساختمان سازی برای ساخت ستون و استفاده در سقف کاربرد دارد

گرید میلگرد
اما موردی که برای میلگرد اهمیت ویژه ای دارد میزان مقاومت میلگرد در برابر نیروی کششی هست و طبقه بندی میلگردها براساس همین مقاومت مشخه فولاد می بشاد که میتوان به عنوان گرید میلگرد درنظر گرفت. میلگرددر چهر گرید A4، A3، A2، A1 تولید می شوند. برای ساختمان سازی میلگردهای A4، A3، A2 استفاده می شود، که از این میان A3 بیشترین کاربرد را دارد. در ادامه خصوصیات مختصر هر یک از گریدها آورده شده است

میلگرد A1 مقاومت کششی 240 ومقطعی صاف و صیقلی و بدون آج دارد، میلگرد A1 برای جوشکاری و آهنگری کاربرد دارد و به عنوان یک میلگرد داکتیو و انعطاف پذیر شناخته می‌شود

میلگرد A2 مقاومت کششی 340 دارد میلگرد A2 نسبتا سخت با آج هایی به شکل مارپیچ یا فنری می باشد. بهتر است برای عملیاتی که احتیاج به جوشکاری دارد از میلگرد A2 استفاده نشود مگر در صورت اجبار. میلگرد a2 در صنعت ساختمان بیشتر برای مواردی که احتیاج به برش میلگرد هست مانند خاموت ها یا تیر و ستونهای دیوار برشی و در فندانسیون برای آرماتورهای عرضی استفاده می شود

میلگرد A3 مقاومت کششی 400 دارد، آج ها در میلگرد A3 نسبت به محور طولی به صورت جناقی (هشتی شکل) هست و در رده میلگردهای خشک و نیمه سخت قرار میگیرد. میلگرد A3 به عنوان میلگرد اصلی سازه مثل میلگردهای طولی تیرها و ستونها و میلگرد طولی آرماتورهای فوندانسیون استفاده می‌شود. نکته قابل توجه اینکه به هیچ وجه جوشکاری میلگرد A3 مجاز نیست، همچنین در قسمتهایی از ساختمان که بایستی در مقابل زلزله انعطاف پذیرتر باشند مانند تیر و ستون دیوار برشی یا تیرچه و دال، میلگرد a3  به دلیل شکننده بودن توصیه نمی شود. نماد C  برروی این میلگرد نمایانگر گرید A3 هست.

میلگرد A4 مقاومت کششی 500 دارد شکل آج ها دوکی شکل به صورت 7 و 8 با یک زاویه کم نسبت به محور افق می باشند و انعطاف پذیری و خمش کمتری نسبت به سایر گریدهای میلگرد دارد. میلگرد  A4 مقاومت بیشتری نسبت به سایر گریدهای میلگرد دارد و به این دلیل برای انبوه سازی و برج سازی مناسب هست چون اگر در ساخت سازه از میلگرد A4  استفاده کنیم نسبت به حالتی که میلگرد a3 استفاده کنیم. حدود 1 تا 2 کیلو در هر متر مربع وزن میلگرد در مجموع سبک سازی می شود. البته در فضا و سرعت پروژه هم تاثیر گذار هست چون تعداد میلگردهای ستون کمتر می شود و سرعت آرماتوربندی بیشتر می شود.

مقایسه گریدها یا نوع های مختلف میلگرد

میلگرد A3 نسبت به A2 مقاومت بالاتری دارد و ترد و شکننده تر می باشد و در مقابل میلگرد A2 انعطاف پذیرتر و میزان خمش بیشتری دارد. آج A2  فنری ماننده و آج A3 هشتی می باشد اما متاسفانه برای سوء استفاده میلگردهایی تولید می شود که آجی مانند میلگرد A3 دارند اما مقاومت کششی مانند میلگرد A2 می باشد. توصیه می شود قبل از خرید آزمایش لازم جهت تشخیص انجام شود چون میلگرد A2 در سازه هایی که استحکام زیادی احتیاج ندارند مثلا سازه های کوتاه استفاده می شود و میلگرد a3 در سازه هایی که احتیاج به استحکام و مقاومت بالاتری دارند استفاده می شود که البته برای رسیدن به مقاومت بیشتر میلگرد a4  پیشنهاد می شود.

نماد گریدهای میلگرد

وزن و سایز میلگرد

عدد قطر به عنوان سایز میلگرد استفاده می شود. وقتی گفته می شود میلگرد 8 یعنی قطر مقطع میلگرد 8 میلیمتر هست. میلگردهای با قطر 8 تا 40 براساس استاندارد ملی در ایران تولید می شوند. البته هر کارخانه تعداد محدودی از سایزها را تولید می نماید و همچنین با توجه به شمش مصرفی و شرایط تولید میلگرد کارخانه ها از نظر کیفیت متفاوت هستند که طبیعتا در قیمت تاثیر گذار خواهد بود.

وززن میلگرد عامل تاثیرگذار دیگرری در قیمت میلگرد هست. میلگردها در دو نوع سبک و سنگین تولید می شوند که وزن سبک کمتر ار وزن استاندارد ملی و مقاومت کمتری به نسبت میلگرد سنگینی دارد که وزنی برابر یا بیشتر از استاندارد ملی دارد. در هنگام تهه میلگرد بایستی بررسی کنید وزن میلگرد تولید شده کدام کارخانه به جدول اشتال نزدیکتر هست. برای اطمینان از وزن میلگرد یک شاخه را باسکول کنید یا یک طول مشخص از فروشنده تهیه کنید و طبق فرمول، محاسبه وزن یک تکه را انجام دهید و با وزن واقعی آن تکه مقایسه کنید

  وزن تکه میلگرد باسکول شده بایستی برابر وزن محاسبه شده از فرمول زیر باشذ.

طول میلگرد *( 1200 / وزن جدول اشتال میلگرد)=وزن تکه میلگرد

روش های تولید میلگرد

میلگرد به سه روش مختلف سردکاری، میکرو آلیاژی و تریمکس تولید می شود که باعث تفاوت در میزان مقاومت کششی، استحکام و انعطاف پذیری میلگرد می‌شود

برای روش تولید سرد یا نورد سرد محصول نهایی در دمای پایین تولید می شود.میلگردهایی که به این شیوه تولید می شوند مقاومت کششی بالایی دارند و میزان خمش و شکل پذیری آنها بسیار پایین است. بدلیل عدم انعطاف، این نوع میلگرد مناسب مناطق زلزله خیز نمی باشد

روش تولید میکرو آلیاژی میلگرد به آرامی و در هوای آزاد خنک می شود بنابراین انعطاف پذیری مناسبی خصوصا برای مناطق زلزله خیز دارد و بشترین کاربرد را در صنعت ساختمان سازی دارد

در روش تریمکس میلگرد در دمای بالا تولید می‌شود اما محصول به سرعت خنک می‌شود. خنک سازی با سرعت بالا باعث می شود در حالی که مغز میلگرد هنوز گرم هست سطح میلگرد خنک شود در نتیجه مقاومت سطح میلگرد پایین می آید و میزان انعطاف میلگرد کمتر می‌شود پس میلگرد تولید شده به روش تریمکس نیز برای مناطق زلزله خیز مناسب نیست. نماد T  بر روی میلگرد نشان دهنده این روش تولید می‌باشد.

نمادهای روش تولید

روش شناسایی میلگرد

شناسه میلگرد به صورت ورق فلزی به انتهای بندیل میلگرد ها متصل می شود که میتوانید با فاکتور خرید مطابقت بدهید.

علاوه بر شناسه میلگرد، روی هر میلگرد علامت اختصاری به صورت حروف برجسته حک شده که نمایانگر سایز، گرید یا نوع آج، روش تولید و کارخانه تولید کننده هست. حروف حک شده از چپ به راست روی میلگرد طبق جدول زیر نمایانگر مشخصه های میلگرد است.

حروف حک شده روی میلگرد

در تصویر فوق G  نماد کارخانه/ C نمایانگر نوع آج 400 یا همان میلگرد A3  و U  نمایانگر روش تولید میکرو آلیاژی و در نهایت 28 نمایانگر سایز یعنی میلگرد 28 هست

تا اینجا انواع روش تولید، گرید میلگرد و سایز و وزن میلگرد توضیح داده شد و علامت اختصاری هریک از مشخصه ها نیز در جدول نمایش داده شد اما برای آشنایی با نماد کارخانه ها بدلیل تنوع در تعداد کارخانه ها جدول نماد کارخانه ها را در انتهای مطلب قراردادیم.

نگهداری صحیح میلگرد

در آخر توصیه می‌شود برای جلوگیری از زنگ زدگی میلگرد، از قراردادن میلگرد در محیط های مربوط مرطوب یا در مجاورت مواد جاذب رطوبت مثل گچ اجتناب نمایید. همچنین بهتر هست میلگرد را در مکانی قرار دهید که با سطح زمین چند سانتیمتری فاصله داشته باشد. اما اگر میلگرد زنگ زده باشد تا زمانی که میلگرد پوسته پوسته نباشد یا دچار خوردگی نیست می توانید با خیال راحت از میلگرد زنگ زده استفاده نمایید.

دقت کنید تا زمانی که زنگ زدگی در سطح میلگرد و به صورت لایه ای نازک باشد، استفاده از میلگرد مجاز هست بنابراین به هیچ وجه روی میلگرد زنگ زده سمباده یا برس نکشید زیرا قسمتهای زیرین لایه نازک رویی که سالم هستند نیز دچار زنگ زدگی می‌شود

حروف اختصاری کارخانه‌ها

کارخانه‌های تولید میلگرد در کشور زیاد هستند همچنین هر کارخانه کیفیت، گرید و سایزهای مختلفی از میلگرد را تولید میکند که در هنگام سفارش از کارخانه حداقل باید از هر سایز یک بندیل و برای یک فاکتور یک ظرفیت کامل خریداری شود.  اما نکته قابل توجه اینکه شما می‌توانید در سایت روحانی آهن میلگرد تولیدی کارخانه های مختلف با سایز مورد نظر و به هر میزان که لازم دارید را ثبت سفارش کنید تا در سریعترین زمان ممکن برای شما ارسال شود.

نماد انحصاری حک شده روی میلگرد کارخانه ها

و انواع میلگرد تولیدی کارخانه های مختلف